Κατανάλωση νερού

Η κατανάλωση νερού είναι σύμφυτη με την ύπαρξη του ίδιου του ανθρώπου. Παρότι το νερό είναι σε αφθονία στον πλανήτη μας, μόλις 1%-2% είναι πόσιμο, ενώ πρόσβαση σε καθαρό νερό έχουν κυρίως οι άνθρωποι που ζουν στις αναπτυγμένες χώρες.

Η μέση ημερήσια κατανάλωση νερού που καταναλώνει ένας ενήλικα αποτυπώνεται στη διπλανή εικόνα. Η συνολική ημερήσια ποσότητα για έναν ενήλικα είναι 250 λίτρα νερού για όλες τις χρήσεις.

Η US EPA ανεβάζει την κατανάλωση σε 82 gallons (περίπου 310 λίτρα).  Η ποσότητα αυτή είναι μάλλον αυξημένη σε σχέση με τον Ευρωπαϊκό τρόπο ζωής και την σχετικά μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση για περιβαλλοντικά θέματα.

Μια άλλη προσέγγιση της κατανάλωσης στην Ευρώπη, προτείνει οικιακή κατανάλωση 15 κυβικά μέτρα (m³) ανά μήνα για 4μελή οικογένεια που κατοικεί σε διαμέρισμα. Σύμφωνα με αυτή την προσέγγιση η ημερήσια κατανάλωση είναι 125 λίτρα.

Σε κάθε περίπτωση το ατομικό ή οικογενειακό προφίλ κατανάλωσης νερού διαφέρει και εξαρτάται από αρκετούς παράγοντες. 

Στο γράφημα βλέπουμε ότι μεγάλο ποσοστό της κατανάλωσης αφρορά την προσωπική υγιεινή (WC 20%, Μπάνιο 40%) και τις καθαριότητες (Πλύσιμο ρούχων 12%, Πλύσιμο Πιάτων 10%). Αντίθετα ένα μικρό ποσοστό καταναλώνουμε για το φαγητό και την ενυδάτωση μας (Φαγητό & Πόσιμο Νερό 6%).

Από το γράφημα καταδεικνύεται επίσης, που θα μπορούσε να γίνει εξοικονόμηση νερού, χρησιμοποιώντας κατάλληλα συστήματα αλλά κυρίως αλλάζοντας συνήθειες, μειώνοντας σημαντικά την άσκοπη κατανάλωση.

Ποιότητα νερού

Από την πλευρά της ποιότητας του νερού που καταναλώνουμε, θα πρέπει επίσης να γίνει διάκριση της αναγκαίας ποιότητας του νερού για κάθε χρήση. Η ελληνική νομοθεσία (ΚΥΑ Υ2/2600/2001, ΦΕΚ 892Β/ 11-7-2001, “Ποιότητα νερού ανθρώπινης κατανάλωσης”) καθορίζει τις ελάχιστες απαιτήσεις της ποιότητας του νερού για ανθρώπινη χρήση.

Τα χαρακτηριστικά του νερού μπορούν να παίξουν καθοριστικό ρόλο:

• στην υγεία μας,
• στην λειτουργία των οικιακών (ή επαγγελματικών) συσκευών
• αλλά και στα οικιακό ή επαγγελματικό δίκτυο ύδρευσης.

Το τελευταίο πολλές φορές αμελείται, με αποτέλεσμα, ανάλογα με την ποιότητα του νερού, να απαιτούνται επεμβάσεις στο δίκτυο ύδρευσης με αρκετές δυσκολίες ιδιαίτερα όταν τα δίκτυα είναι ενσωματωμένα σε δάπεδα και τοίχους.

Κατηγορίες Χρήσης Νερού

Πώς όμως μπορούμε να διασφαλίσουμε την αναγκαία ποιότητα του νερού για κάθε χρήση;

Σε γενικές γραμμές πρέπει να διακρίνουμε τρεις κύριες κατηγορίες χρήσης του νερού:

• Φαγητό & Πόσιμο Νερό
• Προσωπική Υγιεινή και Καθαριότητα
• Άρδευση & Άλλες Χρήσεις

Φαγητό και Πόσιμο νερό

Η χρήση του νερού για το φαγητό (μαγείρεμα) και για πόσιμο νερό είναι η σημαντικότερη χρήση για τον άνθρωπο και θέλει ιδιαίτερη προσοχή.

Η επιλογή του κατάλληλου συστήματος εξαρτάται από την πηγή (παροχή) του νερού. Εάν το νερό προέρχεται από ένα οργανωμένο δίκτυο ύδρευσης, που τηρεί τις βασικές αρχές λειτουργίας και επιθεώρησης των υδάτων ή όχι. 

Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία της ποιότητας του νερού και την πηγή του νερού μπορούμε να επιλέξουμε ένα κατάλληλο σύστημα με την χρήση του παρακάτω πίνακα.

Είναι σαφές ότι όταν τα προβλήματα του νερού αυξάνουν οδηγούμαστε προς συστήματα με μεγαλύτερη ικανότητα αφαίρεσης βλαπτικών παραγόντων. Τέτοια συστήματα είναι τα φίλτρα υπερδιήθησης και αντίστροφης ώσμωσης.

Συνήθως η επιλογή ενός φίλτρου νερού τριών σταδίων μπορεί να μας δώσει ικανοποιητικά αποτελέσματα όταν οι επιμολύνσεις του νερού  είναι εντός συγκεκριμένων ορίων.

το πλεονέκτημα αυτής της κατηγορίας χρήσης είναι ότι πρόκειται για μικρό ποσοστό επλι της συνολικής κατανάλωσης (μόλις 6% από το γράφημα κατανάλωσης) . Έτσι η επιλογή του κατάλληλους συστήματος στο σημείο κατανάλωσης (πχ κουζίνα) μας επιτρέπει να έχουμε την σωστή ποιότητα με οικονομικούς όρους.

Αποφύγετε κεντρικά συστήματα που αποδίδουν αυξημένη ποιότητα στην κεντρική παροχή. Αφενός γιατί είναι σπατάλη αλλά και γιατί η αφαίρεση του χλωρίου στην κεντρική παροχή εγκυμονεί κινδύνους που καλό είναι να αποφεύγονται.

Προσωπική Υγιεινή και Καθαριότητα

Για την προσωπική υγιεινή και καθαριότητα είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι πρόκειται για την μεγαλύτερη κατανάλωση, όπως είδαμε στο γράφημα κατανάλωσης. Η αναγκαία ποιότητα του νερού καθορίζεται από:

• τις προδιαγραφές των συσκευών (πχ πλυντήρια) αλλά και
• πιθανά προβλήματα ευερεθιστότητας του δέρματος των μελών της οικογένειά μας.

Για την επιλογή του κατάλληλου συστήματος είναι σημαντικό επίσης να γνωρίζουμε την ανθρακική σκληρότητα του νερού.

Με βάση τα παραπάνω στοιχεία μπορούμε να επιλέξουμε να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα είτε κεντρικά, με έναν αποσκλυρηντή νερού, είτε τοπικά μπροστά από το σημείο χρήσης του νερού. Για παράδειγμα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε:

• ένα φίλτρο φίλτρο μπάνιου για να προστατεύσουμε ανθρώπους με ευερέθιστο δέρμα (πχ. μωρά)  αφαιρώντας την ανθρακική σκληρότητα και το χλώριο από το νερό στο μπάνιο.
• ή ένα φίλτρο πλυντηρίου για να αφαιρέσουμε την ανθρακική σκληρότητα πριν το πλυντήριο ρούχων ή πιάτων.

Η επιλογή του κεντρικού συστήματος έχει το πλεονέκτημα της οκονομικότερης χρήσης, προστατεύοντας  όλο το δίκτυο και τις συσκευές (πλυντήρια, θερμοσίφωνες, ηλιακούς, λέβητες κλπ) από τις επικίνδυνες επικαθίσεις αλάτων.

Η επικάθιση αλάτων είναι η βασική αιτία καταστροφή των δικτύων και συσκευών αλλά και της αυξημένης κατανάλωσης ενέργειας για την θέρμανση του νερού.

Άρδευση & Άλλες Χρήσεις

Η αναγκαία ποιότητα του νερού για την άρδευση έχει χαμηλότερες προδιαγραφές από το πόσιμο νερό αλλά εξαρτάται από τα φυτά και δέντρα που θέλουμε να αρδεύσουμε.

Σε γενικές γραμμές ένα φίλτρο άνθρακα θα μπορούσε να μας δώσει εάν οικονομικό και αποτελεσματικό τρόπο για να επιτύχουμε ικανοποιητική ποιότητα του νερού.

Υπάρχουν και άλλες χρήσεις που έχουν συγκεκριμένες απαιτήσεις λειτουργίας (πχ ατομικός ιατρικός εξοπλισμός, συσκευές αποστείρωσης κλπ) που απαιτούν αυξημένη ποιότητα νερού. Οι περιπτώσεις αυτές πρέπει να αντιμετωπίζονται τοπικά και πάντα σύμφωνα με τις προδιαγραφές του κατασκευαστή.

Συμπεράσματα

Η ποιότητα του νερού για κάθε χρήση στο οικιακό και εργασιακό περιβάλλον καθώς επίσης και ο εξορθολογισμός της χρήσης με περιβαλλοντικούς όρους αποτελεί σημείο ενδιαφέροντος της σύγχρονης κοινωνίας.

Η επιλογή των καταλλήλων συστημάτων φίλτρανσης ή αποσκλήρυνσης νερού μας δίνει την δυνατότητα να επιτύχουμε ποιότητα νερού αλλά και οικονομία, προστατεύοντας την οικογένεια μας αλλά και τις συσκευές μας.

Η πλήρη και ορθή κάλυψη των ποιοτικών απαιτήσεων, με ένα ολιστικό σχέδιο τόσο για την οικία όσο και για την επιχείρηση:

1. αναβαθμίζει την ποιότητα ζωής,
2. αυξάνει την διάρκεια ζωής των δικτύων νερού και των συσκευών και
3. μειώνει ταυτόχρονα την κατανάλωση ενέργειας